งานเทิดพระเกียรติกรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ จัดขึ้นระหว่างวันที่ 19 - 25 ธันวาคมของทุกปี ณ บริเวณสนามกีฬากลางจังหวัดชุมพร โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเทิดพระเกียรติ พลเรือเอกพระบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ หรือเสด็จเตี่ยของชาวชุมพร
งานเทิดพระเกียรติกรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ จัดขึ้นระหว่างวันที่ 19 - 25 ธันวาคม ของทุกปี ณ บริเวณสนามกีฬากลางจังหวัดชุมพร โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเทิดพระเกียรติ พลเรือเอกพระบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ หรือ “เสด็จเตี่ย” ของชาวชุมพรและพระบิดาของกองทัพ กิจกรรมที่สำคัญในงานประกอบด้วย นิทรรศการพระราชประวัติ การแสดงพื้นเมืองภาคใต้และการแสดงมหรสพ เป็นต้น
ประวัติความเป็นมา พลเรือเอกพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ ทรงเป็นเชื้อพระวงศ์พระองค์หนึ่ง ที่ชาวชุมพระผูกพันมาแต่ครั้งพระองค์เสด็จนำทหารเรือมาฝึกประลองยุทธ์ที่หาดทรายรี และจังหวัดชุมพรยังเป็นสถานที่ซึ่งพระองค์ท่านเสด็จมาเพื่อทรงสำราญพระอริยาบถและสิ้นพระชนม์ ณ จังหวัดนี้ เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2466
ชาวจังหวัดชุมพร จึงพร้อมใจกันจัดพิธีบวงสรวง และงานเทิดพระเกียรติขึ้นเป็นงานประจำปีเพื่อเป็นการรำลึกถึงพระองค์ท่าน พลเรือเอกพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ทรงเป็นพระเจ้าลูกยาเธอในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอ ยู่หัว และเจ้าจอมมารดาโหมด พระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์ ประสูติเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม 2423 ในพระบรมมหาราชวัง
ครั้งยังทรงพระชนม์ชีพ พระองค์ทรงดำริและทรงพัฒนากิจการกองทัพเรือไทยอย่างมากมาย ด้วยทรงตั้งปณิธานแรงกล้าที่จะให้ทหารเรือไทยมีความรู้ ความสามารถในการเดินเรือ และปฏิบัติหน้าที่ทางยุทธนาวี เสมอกับมาตรฐานอารยประเทศทางตะวันตก เพื่อจะได้ไม่ต้องจ้างชาวต่างประเทศอีกต่อไป
พระกรณียกิจที่ยิ่งใหญ่อีกประการหนึ่ง คือ ทรงกราบบังคมทูลขอพระราชทานพื้นที่บริเวณสัตหีบ เพื่อสร้างฐานทัพเรือ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ ระหว่างสร้างฐานทัพเรือสัตหีบนั้น พระองค์ทรงได้รับโปรดเกล้าฯ เลื่อนตำแหน่งเป็นเสนาบดี กระทรวงทหารเรือ เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2466
หลังจากนั้น ทรงกราบบังคมทูลลาออกจากราชการ ด้วยทรงมีพระพลานามัยไม่สมบูรณ์และได้เสด็จไปพักผ่อนพระอิริยาบถ ณ ชายทะเลปากน้ำเมืองชุมพร และสิ้นพระชนม์ เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม 2466 ภายหลังเกิดประชวรพระโรคไข้หวัดใหญ่ได้ 3 วัน พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้อัญเชิญพระศพกลับสู่พระนคร โดยเรือรบหลวงพระร่วง พร้อมกระบวนพระอิสริยยศและทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเพลิงศพ ณ พระเมรุ ท้องสนามหลวง เมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2466
ด้วยทรงประกอบพระกรณียกิจ และทรงอุทิศพระวรกายแก่กิจการทหารเรือตลอดพระชนม์ชีพจึงเกิดมีสิ่งปลูกสร้างหลายสิ่ง เป็นอนุสรณ์รำลึกถึงพระองค์ท่าน เช่น “ค่ายกรมหลวงชุมพร” อนุสาวรีย์พระรูปที่กองบังคับการฐานทัพเรือสัตหีบ” กระโจมไฟชุมพระเขตรอุดมศักดิ์ ยอดเขาแหลมปู่เจ้าสัตหีบ นอกจากนั้นยังมี “ศาลกรมหลวงชุมพร” ตามจังหวัดชายทะเลหลายจังหวัด ซึ่งแสดงถึงความผูกพันที่ประชาชนตามทั้งถิ่นนั้นๆ มีต่อเสด็จในกรมพระองค์นี้
ในจังหวัดชุมพร ชาวจังหวดชุมพรถือว่า “หาดทรายรี” ซึ่งเป็นสถานที่พักผ่อนและสร้างพระตำหนักชั่วคราว ทั้งเป็นที่สิ้นพระชนม์ของพระองค์ท่าน เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ จึงได้ร่วมกันสร้างศาลขึ้นไว้สักการะบูชา เพื่อน้อมรำลึกถึงพระองค์ท่าน และได้กำหนดจัดงานเทิดพระเกียรติฯ เป็นงานประจำปีของจังหวัดด้วย
กิจกรรม จัดงานเทิดพระเกียรติ ณ สนามกีฬาจังหวัด มีกิจกรรมต่างๆ มากมาย ได้แก่ วันที่ 19 ธันวาคม เป็นวันทำพิธีบวงสรวง นอกจากนั้นยังมีการแสดงแสงและเสียงที่เรือรบหลวงชุมพร มีทั้งเรือรบและเรือประมงร่วมแสดงนับร้อยลำ มีการแข่งขันต่างๆ อาทิ แข่งขันเรือประมง แข่งตกปลา แข่งลิงกังเก็บมะพร้าว งานประกวดต่างๆ นิทรรศการ การออกร้าน การแสดงพื้นบ้าน และมหรสพสมัยใหม่ รวมทั้งขบวนแห่พระรูปเสด็จในกรมฯ ด้วย